Συνυπαιτιότητα 40% σε συνεπιβάτη λόγω επιβίβασης σε όχημα με οδηγό εν μέθη

Συνυπαιτιότητα κατά 40% στον θανάσιμο τραυματισμό του αναγνωρίστηκε σε συνεπιβάτη αυτοκινήτου βάσει δικαστικής απόφασης, καθώς μολονότι γνώριζε ο οδηγός, με τον οποίο συνδιασκέδαζε εκείνο το βράδυ, είχε καταναλώσει σημαντική ποσότητα οινοπνεύματος και δεν ήταν ικανός για ασφαλή οδήγηση, δέχθηκε να επιβιβαστεί στο αυτοκίνητο και μάλιστα δεν χρησιμοποιούσε ζώνη ασφαλείας.

Απόρροια αυτού ήταν ότι όταν έγινε η πρόσκρουση   του αυτοκινήτου στο φορτηγό και ύστερα οι περιστροφές του ανωτέρω οχήματος, να μην παραμείνει σταθερός στο κάθισμα του συνοδηγού, αλλά να χτυπήσει το κεφάλι του εντός της καμπίνας του αυτοκινήτου και στη συνέχεια να εκτιναχθεί έξω από το αυτοκίνητο, με αποτέλεσμα να προσκρούσει στο οδόστρωμα και να υποστεί έτσι τις κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις που προκάλεσαν το θάνατο του.

Σημειώνεται ότι όταν συντρέχει περίπτωση συνυπαιτιότητας του παθόντος στην επέλευση της ζημίας του από διαφορετικές αιτίες, τότε δεν απαιτείται το δικαστήριο να προσδιορίζει ιδιαιτέρως το ποσοστό συνυπαιτιότητας ξεχωριστά για κάθε μια από τις αιτίες, αλλά αρκεί ο καθορισμός της βαρύτητας του πταίσματος και του ποσοστού μείωσης του ποσού της αποζημίωσης μία φορά, στην οποία λαμβάνονται υπόψη όλες οι αιτίες.

Από την εν λόγω απόφαση, αξίζει να σταθεί κανείς  σε ορισμένες παρατηρήσεις, όπως  δημοσιεύτηκαν στην Επιθεώρηση Συγκοινωνιακού Δικαίου:

Σχόλια – Παρατηρήσεις

1.Ένσταση Συντρέχοντος Πταίσματος Συνεπιβάτη (ΑΚ 300) - Επιβίβαση σε όχημα με Οδηγό εν Μέθη - Αυτοδιακινδύνευση

Αναιρείται Εφετειακή απόφαση κατ΄άρθρ. 559 αρ.1 ΚΠολΔ που απέρριψε ως αβάσιμη την προταθείσα από την αναιρεσείουσα ασφαλιστική εταιρία στην κατ΄έφεση δίκη την ένσταση συντρέχοντος πταίσματος εξ ΑΚ 300 του αποβιώσαντος συνεπιβάτη ο οποίος ευρισκόμενος και ο ίδιος υπό την επίδραση οινοπνεύματος, δέχθηκε να αυτοδιακινδυνεύσει, επιβιβαζόμενος του ζημιογόνου αυτοκινήτου καίτοι γνώριζε ότι ο προστηθείς από τη σύζυγό του οδηγός, τελούσε υπό την επίδραση οινοπνεύματος ως συνδιασκεδάζων μετ' αυτού και δεν είχε ως εκ τούτου την απαιτούμενη σωματική και διανοητική ικανότητα για να οδηγεί. ΑΠ 583/2014, ΕΣυγκΔ 2014/294.

Αναιρείται κατ΄αρθρ.559 αρ.19 ΚΠολΔ Εφετειακή απόφαση για αντιφατικές αιτιολογίες που απέρριψε την σχετική ένσταση συντρέχοντος πταίσματος επιβάτη μοτοσυκλέτας ο οποίος επιβιβάσθηκε σε όχημα, γνωρίζοντας ότι, ο οδηγός ευρίσκετο σε κατάσταση μέθης καθόσον, ενώ στις παρατηρήσεις του αστυνομικού της Τροχαίας που επελήφθη του ενδίκου ατυχήματος και συνέταξε το δελτίο διερευνήσεως μέθης του ως άνω οδηγού, αναφέρεται ότι η εξωτερική εμφάνιση και συμπεριφορά του, πλην της οσμής οινοπνεύματος κατά την εκπνοή του, ήταν κανονική, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο επιβασθείς δεν είχε την δυνατότητα να αντιληφθεί, ότι ο οδηγός (αναιρεσείων) τελούσε υπό την επήρεια κατανάλωσης οινοπνεύματος, ήτοι στοιχεία όλως αντιφατικά μεταξύ των, εξαιτίας των οποίων δεν είναι δυνατός ο αναιρετικός έλεγχος της ορθής ή μη εφαρμογής των ουσιαστικών κανόνων δικαίου των άρθ. 914 και 300 ΑΚ. ΑΠ 412/2015, ΕΣυγκΔ 2015/427.

Κρίθηκε συνυπαίτια σε ποσοστό 35% η συνεπιβάτης της μοτοσικλέτας εφόσον αποδείχθηκε ότι δέχθηκε να επιβιβαστεί σε όχημα, το οποίο οδηγούσε άτομο που βρισκόταν υπό την επήρεια μέθης, μολονότι γνώριζε την ύπαρξη της μέθης και τη μειωμένη ικανότητά του προς οδήγηση. Μον.Πρ.Θες. 2014, ΕΣυγκΔ 2014/542, Μον.Πρ.Αθ. 2132/2014, ΕΣυγκΔ 2016/402.

Contra Νομολογία

Από κανένα αποδεικτικό στοιχείο δεν προέκυψε ότι είχε γίνει αντιληπτό τόσο από τους επιζήσαντες όσο και από τον θανόντα συνεπιβάτη, οι οποίοι ήσαν μαζί με τον οδηγό του οχήματος σε γαμήλια δεξίωση, ότι αυτός είχε κάνει χρήση αλκοόλ, , η οποία τους ήταν γνωστό ότι του απαγορευόταν λόγω των προβλημάτων υγείας του (καρκινοπαθής, υποβαλλόμενος σε χημειοθεραπεία). Επιπροσθέτως δεν ήταν εξωτερικά αντιληπτή - λόγω του μετρίου μεγέθους της μέθης - η επίδραση που αυτή είχε στην οδηγική του ικανότητα, πράγμα που αποδείχθηκε συνδυαστικά από το τελικό αποτέλεσμα και τις μετρήσεις στο αίμα του, δίνοντας έτσι εύλογα την εντύπωση στους επιβαίνοντες στο όχημα τους φίλους του ότι, είναι σε καλή κατάσταση, δυνάμενος να οδηγήσει και να μεταφέρει αυτούς ασφαλώς. Απορριπτέα συνεπώς η σχετική ένσταση ως κατ΄ουσίαν αβάσιμη. Εφ.Αθ.650/2013, ΕΣυγκΔ 2015/479.

Αποδείχθηκε ότι η σχέση των δύο ανδρών δεν ήταν τέτοια ώστε, ο θανών συνεπιβάτης να γνωρίζει αν ο οδηγός είχε τις τυπικές προϋποθέσεις (έλλειψη αδείας) για την οδήγηση του ζημιογόνου οχήματος. Ομοίως δεν αποδείχθηκε η εν γένει εξωτερική εικόνα του οδηγού μαρτυρούσε πρόσωπο μειωμένης ικανότητας οδήγησης συνεπεία του οινοπνεύματος, ούτε ότι αμφότεροι συνδιασκέδαζαν, ώστε ο θανών να είναι γνώστης τόσο της ποσότητας αλκοόλ που είχε καταναλώσει ο οδηγός, όσο και της μειωμένης ικανότητάς του προς οδήγηση. Μον.Πρ.Αθ.397/2009, ΕΣυγκΔ 2009/ 518.

2. Επικουρικό Κεφάλαιο - Αντισυνταγματικότητα διατάξεων άρθρ. 4 Ν.4092/2012

για τον περιορισμό της ευθύνης του και αντίθετη προς τις Κοινοτικές Οδηγίες

Για το φλέγον αυτό ζήτημα αναμένουμε την έκδοση απόφασης της Ολομελείας του Αρείου Πάγου, όπου παραπέμφθηκε το ζήτημα με αποφάσεις του Δ Τμήματος και συζητήθηκε την 17η Νοεμβρίου 2016.

Μπορείτε να διαβάσετε εδώ την απόφαση, όπως δημοσιεύτηκε στην Επιθεώρηση Συγκοινωνιακού Δικαίου