Ο FATCA είναι Νόμος περί φορολογικής συμμόρφωσης ξένων λογαριασμών. 

Εισήχθηκε τον Οκτώβριο του 2009 και θεσπίστηκε τον Μάρτιο του 2010 από το Αμερικανικό κογκρέσο. Σχεδιάστηκε για την αποτροπή της φοροδιαφυγής των πολιτών των Η.Π.Α. ή κατοίκων των Η.Π.Α., που διατηρούν ξένους λογαριασμούς ή offshore επενδύσεις.

Στο πλαίσιο αυτό ο FATCA απαιτεί από τα ξένα χρηματοοικονομικά ιδρύματα, στα οποία συγκαταλέγονται και οι ασφαλιστικές εταιρείες, να αναγνωρίζουν στους πελάτες τους

• Φυσικά πρόσωπα που είναι φορολογικά υπόχρεοι στις Η.Π.Α.
• Νομικά πρόσωπα στα οποία έχουν σημαντική συμμετοχή φυσικά πρόσωπα, που είναι φορολογικά υπόχρεοι στις Η.Π.Α. 

και να υποβάλλουν στην φορολογική αρχή των Η.Π.Α. στοιχεία αναφορικά με τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς, που τηρούν τα παραπάνω πρόσωπα σε αυτά.

Τα ξένα χρηματοοικονομικά ιδρύματα τα οποία επιθυμούν να εφαρμόσουν το FATCΑ θα πρέπει να προβαίνουν σε :

1. Αναγνώριση των πελατών τους,  που είναι φορολογικά υπόχρεοι στις Η.Π.Α. και να εντοπισμό των χρηματοοικονομικών λογαριασμών, που τηρούν σε αυτά. Οι χρηματοοικονομικοί λογαριασμοί που αφορούν στις ασφαλιστικές εταιρείες  είναι: 

• τα ασφαλιστήρια με χρηματική αξία (αξία εξαγοράς)
• τα συνταξιοδοτικά προγράμματα
• τα ομαδικά ασφαλιστήρια

2. Αναφορά συγκεκριμένων πληροφοριών στην φορολογική αρχή των Η.Π.Α. σχετικά με τα ανωτέρω ασφαλιστήρια/ προγράμματα.

3. Παρακράτηση ποσού, ύψους 30% επί ορισμένων πληρωμών (συνδεόμενων με τις Η.Π.Α.),  που λαμβάνουν από πελάτες (Αμερικανοί φορολογούμενοι,) οι οποίοι δεν παρέχουν καμιά πληροφορία FATCA στην ασφαλιστική εταιρεία.

Ο όμιλος της ΕΤΕ  βρίσκεται στην  πρώτη λίστα των συνεργαζόμενων χρηματοοικονομικών εταιρειών, που ανακοίνωσε η φορολογική αρχή των Η.Π.Α. (IRS) τον Ιούνιο του 2014.

Στο πρώτο στάδιο εφαρμογής FATCA, η ΕΘΝΙΚΗ ΑΕΕΓΑ υποχρεούται να συλλέγει τις απαιτούμενες πληροφορίες (αιτήσεις που υποβάλλονται μετά τις 01/07/2014) προκειμένου να είναι σε θέση να αναγνωρίζει εάν ο πελάτης είναι φορολογικά υπόχρεος στις Η.Π.Α.

Στο πλαίσιο αυτό ο ασφαλισμένος ή συμβαλλόμενος θα πρέπει να συμπληρώσει την αίτηση FATCA με τα εξής στοιχεία:

1. Αν διαθέτει Αμερικανική Υπηκοότητα ή τόπο Μόνιμης Κατοικίας/Έδρα στις ΗΠΑ 
2. Αν διαθέτει διαβατήριο που έχει εκδοθεί στις ΗΠΑ 
3. Αν είναι κάτοχος πράσινης κάρτας που έχει εκδοθεί στις ΗΠΑ 
4. Αν θεωρείται κάτοικος ΗΠΑ για φορολογικούς σκοπούς / Αν έχει Αριθμό Φορολογικού Μητρώου στις ΗΠΑ 
5. Αν ο τόπος γέννησης του είναι οι Η.Π.Α 
6. Αν διαθέτει οποιαδήποτε ταχυδρομική διεύθυνση στις Η.Π.Α., συμπεριλαμβανομένων ταχυδρομικών θυρίδων (κύρια, εποχική, αποστολής και φύλαξης αλληλογραφίας) 
7. Αν διαθέτει αριθμό τηλεφώνου στις ΗΠΑ 
8. Έχει λογαριασμό τηρούμενο στις ΗΠΑ 
9. Αν έχει ορίσει πληρεξούσιο ή έχει χορηγήσει εξουσιοδότηση υπογραφής σε πρόσωπο με διεύθυνση στις Η.Π.Α.

Εφόσον συμπληρωθεί θετικά ένα από αυτά τα στοιχεία, τότε ο πελάτης συμπληρώνει ένα από τα παρακάτω έντυπα:

• W-8BEN εάν δεν είναι φορολογικά υπόχρεος στις Η.Π.Α. και 
• W-9 εάν είναι φορολογικά υπόχρεος στις Η.Π.Α. 

Ειδικότερα όσοι είναι Αμερικανοί πολίτες, ακόμα και εάν διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, θεωρούνται φορολογικά υπόχρεοι στις Η.Π.Α. και θα πρέπει να συμπληρώνουν τη φόρμα W-9 και όχι τη W-8BEN.

Θα λέγαμε, λοιπόν,  πως ο FATCA αποτελεί προσπάθεια της φορολογικής αρχής των Η.Π.Α. (IRS) να εντοπίσει όσους Αμερικανούς υπόχρεους προσπαθούν να φοροδιαφεύγουν, όπου και αν διαμένουν παγκοσμίως.  

Η εκτίμηση μου είναι ότι στο μέλλον όλο και περισσότερα κράτη και επιχειρήσεις θα συνεργάζονται μεταξύ τους προκειμένου να παταχθεί η φοροδιαφυγή. Η πάταξη της φοροδιαφυγής θα συμβάλλει σε μείωση της φορολογίας των φυσικών και των νομικών προσώπων και στην πιο δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών στις κοινωνίες των κρατών.

Θάνος Κωνσταντόπουλος, Ασφαλιστικός σύμβουλος
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.