Ερωτήσεις και Απαντήσεις για το θεσμό της διαμεσολάβησης και τους διαμεσολαβούντες

Διαβάστε ένα ενδιαφέρον δημοσίευμα του nextdeal.gr, όπου αναλύεται ο θεσμός της διαμεσολάβησης και των διαμεσολαβούντων μέσα από ερωτήσεις και απαντήσεις.

Τι είναι η Διαμεσολάβηση;

Η Διαμεσολάβηση είναι μια εναλλακτική μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, στην οποία τα μέρη, με τη βοήθεια και συνδρομή του Διαμεσολαβητή, ενός τρίτου προς τα μέρη ουδέτερου προσώπου, διαπραγματεύονται προκειμένου να καταλήξουν σε μία βιώσιμη και αμοιβαία ικανοποιητική λύση της διαφοράς, χωρίς την ανάγκη να προσφύγουν σε μία χρονοβόρα και δαπανηρή δικαστική διαμάχη.

Θεσμικό Πλαίσιο
Ο θεσμός της Διαμεσολάβησης εισήχθη στην Ελλάδα με το Νόμο 3898/2010 - "Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις" κατ’ εφαρμογή της "Οδηγίας 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2008" για ορισμένα θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Σύμφωνα με το άρθρο 4Β του Νόμου 3898/2010: «Ως Διαμεσολάβηση νοείται η διαρθρωμένη διαδικασία ανεξαρτήτως ονομασίας, στην οποία δύο ή περισσότερα μέρη μιας διαφοράς επιχειρούν εκουσίως να επιλύσουν με συμφωνία της διαφορά αυτή με τη βοήθεια διαμεσολαβητή».

Ποιο είναι το πεδίο εφαρμογής της;
Με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης μπορούν να επιλυθούν οι διαφορές ιδιωτικού δικαίου με συμφωνία των μερών, αν αυτά έχουν την εξουσία να διαθέτουν το αντικείμενο της διαφοράς (άρθρο 2 του νόμου 3898/2010). Διαφορές που μπορούν να υπαχθούν σε διαμεσολάβηση είναι οι αστικές διαφορές και εμπορικές διαφορές, δηλαδή, ενδεικτικά, οι οικογενειακές διαφορές, οι διαφορές οροφοκτησίας, οι εργατικές διαφορές, οι διαφορές για αξιώσεις ηθικής βλάβης λόγω προσβολής της προσωπικότητας, οι υποθέσεις αστικής ιατρικής ευθύνης, οι διαφορές μεταξύ οργανισμών συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και χρηστών.

Πόσο διαρκεί;
Η πείρα, από την πρακτική της Διαμεσολάβησης στην Ελλάδα και το εξωτερικό, παραπέμπει σε διαδικασία με μέσο όρο διάρκειας συνήθως 8 ωρών, εντός της ίδιας ημέρας. Δεν υπάρχει ρητός χρονικός περιορισμός ή εν γένει πρόβλεψη για την διάρκεια της διαδικασίας (μόνη εξαίρεση, άρθρο 3 παρ. 2 Ν. 3898/2010, όπου προβλέπεται πάντως η δυνατότητα διαφορετικής συμφωνίας των μερών).

Γιατί να την επιλέξω;
α) Ταχύτητα: Η πείρα, από την πρακτική της Διαμεσολάβησης στην Ελλάδα και το εξωτερικό, παραπέμπει σε διαδικασία με μέσο όρο διάρκειας 8 ώρες, εντός της ίδιας ημέρας. Δεν υπάρχει ρητός χρονικός περιορισμός ή εν γένει πρόβλεψη για την διάρκεια της διαδικασίας (μόνη εξαίρεση, άρθρο 3 παρ. 2 Ν. 3898/2010).
β) Εκούσια υπαγωγή: Τα μέρη «...επιχειρούν εκουσίως να επιλύσουν με συμφωνία τη διαφορά αυτή με τη βοήθεια διαμεσολαβητή» (άρθρο 4 εδ. β΄ Ν. 3898/2010).
γ) Αμεροληψία: Ο διαμεσολαβητής είναι τρίτο πρόσωπο σε σχέση με τους διαδίκους και συνεπώς είναι ουδέτερος/αμερόληπτος προς τη διένεξη και τα μέρη. «Ως διαμεσολαβητής νοείται τρίτο σε σχέση με τους διαδίκους πρόσωπο, από το οποίο ζητείται να αναλάβει διαμεσολάβηση με κατάλληλο αποτελεσματικό και αμερόληπτο τρόπο» (άρθρο 4 εδ. γ΄ Ν. 3898/2010). «Ο διαμεσολαβητής ορίζεται από τα μέρη ή από τρίτο πρόσωπο της επιλογής τους» (άρθρο 8 παρ. 2 Ν. 3898/2010).
«Ο διαμεσολαβητής ενεργεί και πρέπει και προς οποιονδήποτε τρίτο να δίνει την εντύπωση ότι ενεργεί σε μόνιμη βάση με αμεροληψία έναντι των μερών και μεριμνά για την ισότιμη εξυπηρέτηση όλων των μερών στο πλαίσιο της διαμεσολάβησης.» (άρθρο 2 παρ. 2 Κώδικα Δεοντολογίας Διαπιστευμένων Διαμεσολαβητών – Υ.Α. 109088/2011)
δ) Εμπιστευτικότητα: «Η διαδικασία έχει εμπιστευτικό χαρακτήρα και δεν τηρούνται πρακτικά. Ο διαμεσολαβητής επικοινωνεί και συναντάται με καθένα από τα μέρη. Πληροφορίες που αντλεί ο διαμεσολαβητής κατά τις επαφές αυτές με το ένα μέρος δεν κοινολογούνται στο άλλο μέρος χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του » (άρθρο 8 παρ. 3 Ν. 3898/2010). «Πριν από την έναρξη της διαδικασίας όλοι οι συμμετέχοντες δεσμεύονται εγγράφως να τηρήσουν το απόρρητο της διαδικασίας» (άρθρο 10 Ν. 3898/2010).

Τι είναι ο διαμεσολαβητής;
O Διαμεσολαβητής είναι ένας ανεξάρτητος μεσολαβητής, με ειδική κατάρτιση, διαπιστευμένος από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, ο οποίος βοηθά τα συμβαλλόμενα μέρη στην επίτευξη μιας αμοιβαία ικανοποιητικής συμφωνίας.
Ο Διαμεσολαβητής δεν εκδίδει απόφαση, δεν επιβάλλει λύση. Ο ρόλος του είναι να βοηθήσει τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών, ώστε να καταλήξουν σε αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία.

Πώς μπορώ να γίνω Διαμεσολαβητής;
H εκπαίδευση των διαμεσολαβητών, γίνεται από φορείς κατάρτισης μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που συνιστούν από κοινού ένας τουλάχιστον Δικηγορικός Σύλλογος και ένα τουλάχιστον από τα επιμελητήρια της Χώρας. Ήδη σήμερα έχουν αδειοδοτηθεί από το Υ.Δ.Δ.Α.Δ. και λειτουργούν τέσσερις φορείς κατάρτισης διαμεσολαβητών, το Κέντρο Διαμεσολάβησης Πειραιώς, το Αθηναϊκό Κέντρο Κατάρτισης και Εκπαίδευσης Διαμεσολαβητών «Προμηθέας», το Ινστιτούτο Κατάρτισης Διαμεσολαβητών Θεσσαλονίκης και το Ινστιτούτο Κατάρτισης Διαμεσολαβητών Λάρισας.

Στόχος και ευθύνη των φορέων κατάρτισης είναι η εκπαίδευση των υποψηφίων Διαμεσολαβητών στις αρχές, στη διαδικασία της Διαμεσολάβησης, στις δεξιότητες των Διαμεσολαβητών και στις λοιπές ενότητες του προβλεπόμενου από το Π.Δ. 123/2011 προγράμματος κατάρτισης. Ειδικότερα, οι εκπαιδευόμενοι αποκτούν τη θεωρητική αντίληψη στην οποία στηρίζεται η Διαμεσολάβηση και το βιωματικό πρακτικό υπόβαθρο που έχουν ανάγκη προκειμένου να επιτύχουν στις εξετάσεις.

Τα προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης Διαμεσολαβητών που εφαρμόζονται από τους Φορείς Κατάρτισης Διαμεσολαβητών, απαρτίζονται από τα εξής:
ΘΕΩΡΙΑ: Εισαγωγή και Γενικές Αρχές της Διαμεσολάβησης, εξέλιξη της διαδικασίας, τεχνικές διαπραγμάτευσης και επικοινωνίας, ανάλυση συγκρούσεων, κατανόηση διαφορών και συγκρούσεων, δίκαιο Διαμεσολάβησης, νομικό πλαίσιο, δεοντολογία, εμπιστευτικότητα, θεωρία της Προσωπικότητας, αρχές ατομικής και ομαδικής ψυχολογίας, κατανόηση του ρόλου του Διαμεσολαβητή
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ: Πρακτική επί των τεχνικών και των δεξιοτήτων, παιχνίδια ρόλων, προσομοιώσεις, ομαδικές ασκήσεις, υποθέσεις εργασίας.
AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: Προφορικές ή/και γραπτές εξετάσεις.
Η διαπίστευση των εκπαιδευθέντων διαμεσολαβητών γίνεται κατόπιν εξετάσεων ενώπιον της Επιτροπής Εξετάσεων του Υ.Δ.Δ.Α.Δ..
Όλες οι προϋποθέσεις για την παρακολούθηση σεμιναρίων κατάρτισης Διαμεσολαβητών και συμμετοχής στις εξετάσεις διαπίστευσης Διαμεσολαβητών περιγράφονται στο άρθρο 6 του Π.Δ. 123/2011.
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να στείλουν το ερώτημά τους στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή να απευθυνθούν στους αρμόδιους Φορείς Κατάρτισης Διαμεσολαβητών.

Ποια η ισχύς της συμφωνίας;
Όταν η διαδικασία καταλήξει σε αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία, ο Διαμεσολαβητής την αποτυπώνει εγγράφως -και αφού την υπογράψουν και τα δύο μέρη- με επιμέλεια οποιουδήποτε από τα μέρη το πρακτικό κατατίθεται στο πρωτοδικείο της περιοχής όπου έγινε η Διαμεσολάβηση. Έτσι, η συμφωνία αυτή μετατρέπεται άμεσα σε Εκτελεστό Τίτλο. Αυτό αποτελεί ένα από τα βασικότερα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης σε σχέση με τους άλλους τρόπους επίλυσης διαφορών (δικαστήρια, διαιτησία).
Με τον νόμο Ν. 3898/2010 «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις» (2008/52/ΕΚ) ορίζεται ότι: «Ο διαμεσολαβητής συντάσσει πρακτικό διαμεσολάβησης » (αρ. 9 παρ.1). «Το πρακτικό υπογράφεται από τον διαμεσολαβητή, τα μέρη και τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους. Το πρωτότυπο αυτού κατατίθεται στη γραμματεία του μονομελούς πρωτοδικείου της περιφέρειας, όπου διεξήχθη η διαμεσολάβηση. »(αρ. 9 παρ.2). «Από την κατάθεση στη γραμματεία του μονομελούς πρωτοδικείου το πρακτικό διαμεσολάβησης, εφόσον περιέχει συμφωνία των μερών για ύπαρξη αξίωσης που μπορεί να εκτελεσθεί αναγκαστικά αποτελεί εκτελεστό τίτλο σύμφωνα με το άρθρο 904 παραγραφος 2 εδάφιο γ’ΚΠολΔ » (αρ. 9 παρ.1).

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στο NextDeal.gr